Gweminar Cyfadran - Mynediad at bynciau sensitif mewn cwnsela genetig gydag Angus Clarke
Mae llawer o strategaethau ar gyfer cael mynediad at yr hyn y mae pobl yn ei feddwl am bynciau anodd neu sensitif. Y mwyaf adnabyddus a'r rhai sy’n cael eu defnyddio fwyaf yw'r cyfweliad ymchwil a'r holiadur. Bydd eu manteision a'u hanfanteision yn cael eu hamlinellu o safbwynt (eithaf ansoddol) Angus Clarke, a thrafodir dulliau eraill y mae wedi'u defnyddio mewn ymchwil sy'n ymwneud â chleifion y gwasanaeth cwnsela genetig.
Wrth ymdrin â phynciau sensitif, bydd anfanteision i holiadur strwythuredig yn aml, megis anghysondeb rhwng geiriad y cwestiwn a dealltwriaeth neu gyflwr emosiynol y claf neu aelod o'r teulu. Ar y llaw arall, gall yr ymdeimlad o anhysbysrwydd y mae holiadur yn ei gyfleu fod yn fantais wirioneddol. Mae manteision (anfanteision) i’r gwrthwyneb i gyfweliadau felly, os ydynt am fod yn ddefnyddiol, rhaid i'r cyfwelydd roi hyder i'r cyfranogwr ymchwil y gwrandawir arno a’i drin â pharch. Weithiau gall cyfweliad o bell, dros y ffôn neu'r rhyngrwyd, fod â rhai o fanteision yr holiadur dienw. Un broblem gyda cyfweliad, yn enwedig yn y cam dadansoddi, yw sut i reoli (caniatáu ar gyfer) effeithiau ystumio posibl ymdeimlad hunaniaeth y pwnc a'u hunangyflwyniad fel claf cyfrifol, dinesydd da, rhiant neu briod, brawd neu chwaer ac ati cydwybodol. Wrth ymateb i gwestiwn, beth yw'r "gyfres o ymatebion sydd ar gael" y mae'n rhaid i'r cyfwelydd ddewis ohonynt?
Y dulliau eraill a fydd yn cael eu trafod yw recordio sain ymgynghoriadau clinigau geneteg, defnyddio dyddiaduron ymchwil a chofnodi trafodaethau teuluol. Gan y gallai'r rhain fod yn llai cyfarwydd i lawer o ymchwilwyr, bydd rhai o'r pethau ymarferol, gan gynnwys y ffordd orau o reoli'r broses gydsynio, yn cael sylw yn ogystal â'u manteision a'u cyfyngiadau.
Mae Angus Clarke yn Athro Emeritws yn Ysgol Feddygaeth Prifysgol Caerdydd, ac wedi gweithio yno ers 1989. Mae ganddo ddiddordeb arbennig yn y broses cwnsela genetig a datblygodd gwrs MSc Caerdydd mewn Cwnsela Genetig o 2000. Mae'n cymryd rhan mewn ymchwil a pholisi sy'n ymwneud â'r materion cymdeithasol a moesegol sy'n ymwneud â chwnsela genetig a geneteg feddygol. Mae hefyd yn cefnogi nifer o sefydliadau cleifion ac yn ymwneud â threialon clinigol ar gyfer anhwylderau prin.
Cyflwynwch eich cwestiwn i Angus ei ateb yn ystod y weminar.