Astudiaeth a gefnogir gan wirfoddolwyr Wrecsam yn cyhoeddi data atgyfnerthu COVID-19

Dengys canlyniadau treial COV-BOOST ledled y DU fod chwe brechlyn COVID-19 yn ddiogel ac yn hybu imiwnedd i bobl sydd wedi cael dau ddos o AstraZeneca neu Pfizer-BioNTech.

Roedd hon yr astudiaeth gyntaf yn y byd, ac aeth Iechyd Cyhoeddus Cymru ati i recriwtio gwirfoddolwyr yng Nghyfleuster Ymchwil Clinigol Gogledd Cymru, sydd wedi ei leoli yn Ysbyty Wrecsam Maelor. Bu'r astudiaeth yn allweddol i lunio rhaglen pigiad atgyfnerthu'r DU ac mae'n rhoi tystiolaeth hanfodol ar gyfer ymdrechion brechu byd-eang. Cyhoeddwyd canlyniadau'r astudiaeth yn y Lancet.

Mae’r treial yn un o nifer o astudiaethau COVID-19 ssy'n digwydd ar draws Cymru.

Mewnwelediadau data effeithiol

Edrychodd COV-BOOST ar ddiogelwch, ymatebion imiwnedd a sgil-effeithiau saith brechlyn pan gânt eu defnyddio fel trydydd pigiad atgyfnerthu. Ymunodd 164 o wirfoddolwyr â'r astudiaeth o bob rhan o ardal Wrecsam.

Yn rhedeg mewn 18 o safleoedd ledled y DU, recriwtiwyd 2,878 o bobl 30 oed neu hŷn. Derbyniodd y cyfranogwyr un o'r pigiadau atgyfnerthu hyn 10-12 wythnos ar ôl eu brechiad dau ddos ​​cychwynnol gyda naill ai AstraZeneca neu Pfizer-BioNTech. Rhoddwyd brechlyn llid yr ymennydd i grŵp rheoli, i roi cyfrif am ymatebion nad oeddent yn benodol i'r pigiadau COVID-19.

Y saith brechlyn yn y treial oedd:

• AstraZeneca-Oxford
• Pfizer-BioNTech
• Moderna
• Novavax
• Valneva
• Janssen
• CureVac

O'r rhain, dim ond AstraZeneca, Pfizer-BioNTech, Moderna a Janssen sydd wedi'u trwyddedu i'w defnyddio yn y DU ar hyn o bryd. Profwyd hanner dosau Pfizer-BioNtech, Novavax a Valneva hefyd.

Gellir gweld manylion llawn canlyniadau'r treial ar wefan y Sefydliad Cenedlaethol Ymchwil Iechyd.

Dywedodd Dr Orod Osanlou, Meddyg Ymgynghorol a Phrif Ymchwilydd Iechyd Cyhoeddus Cymru ac astudiaeth COV-BOOST:

“Rydym yn falch bod Cyfleuster Ymchwil Clinigol Gogledd Cymru wedi cefnogi astudiaeth mor bwysig, sydd o'r radd flaenaf yn y byd. Bydd hyn yn llywio cyflwyno'r rhaglen frechu COVID-19 yn y dyfodol ledled Cymru ac yn rhyngwladol.

“Hoffwn ddiolch i bob un o gyfranogwyr a staff ein hastudiaeth ar draws Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr a wnaeth yr ymchwil hwn yn bosibl, gan gyfrannu at yr ymdrech ledled y DU i fynd i’r afael â’r pandemig.”

Dywedodd Dr Nicola Williams, Cyfarwyddwr Cymorth a Chyflenwi yn Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru:

“Wrth i ni fynd i mewn i fisoedd y gaeaf, ac wynebu ansicrwydd amrywiadau newydd, ni allai’r canlyniadau hyn fod yn fwy amserol.

“Mae'r astudiaeth hon yn un o lawer o dreialon brechlyn sy'n cael eu cyflenwi yng Nghymru i helpu i lywio rhaglen brechlyn y DU, a byddwn yn parhau i gefnogi astudiaeth COV-BOOST wrth symud ymlaen i helpu i ateb mwy o'r cwestiynau mawr yn ein hymateb cenedlaethol i COVID-19.”

Cyfrannu at ymchwil yn y dyfodol

Dyluniwyd COV-BOOST yn y fath fodd fel y gellir defnyddio samplau sydd wedi’u storio i werthuso effeithiolrwydd y brechlynnau hyn i niwtraleiddio unrhyw amrywiadau newydd o bryder, ac mae samplau COV-BOOST ar gael i UKHSA i’w profi yn erbyn omicron.

Bydd ymchwiliad hefyd i weld a yw cyfnod hirach rhwng yr ail a'r trydydd dos yn gwella'r ymateb i'r ddau o'r brechlynnau atgyfnerthu. Mae sawl astudiaeth wedi dangos yr effaith hon rhwng dosau cyntaf ac ail ddos. Derbyniodd rhai cyfranogwyr rheolaeth wreiddiol yn yr astudiaeth y pigiad atgyfnerthu ar adeg ddiweddarach, a disgwylir i'r canlyniadau fod ar gael yn y flwyddyn newydd.