Faint mae'r amgylchedd mewn cartref gofal yn effeithio ar ansawdd bywyd?

Mae Verity Walters, myfyriwr ymchwil PhD ym Mhrifysgol Abertawe, yn ymchwilio i'r amgylcheddau ffisegol gorau mewn cartrefi gofal a lleoliadau gofal ychwanegol.

Astudiodd Verity radd seicoleg ac yna aeth ymlaen i gwblhau MSc mewn Astudiaethau Heneiddio gan gofio ei phrofiad o ymweld â pherthnasau hŷn mewn cartrefi gofal.

Wedi'i hysbrydoli gan y pentrefi dementia yn Nenmarc

Wedi'i hysbrydoli gan y pentrefi dementia yn Nenmarc, roedd Verity yn dymuno deall sut y gallai’r hyn sydd gan bobl o’u cwmpas, fel mynediad i'r awyr agored ac eiddo personol, maint ystafelloedd a lefelau sŵn effeithio ar les preswylwyr.

Bydd ei hymchwil yn cynnwys arsylwi, galwad Zoom awr o hyd gyda rheolwyr cartrefi gofal a grŵp ffocws gyda phreswylwyr i ddeall pa ffactorau sy'n bwysig ar gyfer amgylcheddau byw da. Bydd yr wybodaeth hon yn helpu sefydliadau i sy’n adnewyddu eu lleoliadau a'r rhai sy’n dymuno dod o hyd i ffyrdd o wneud newidiadau bach i wella bywydau eu preswylwyr.

Dywedodd Verity: "Gall symud i gartref newydd fod yn frawychus iawn, yn enwedig os ydych chi wedi byw mewn un tŷ am gyfnod hir iawn. Bydd fy ymchwil yn edrych ar amrywiaeth o wahanol fannau a threfniadau i ddeall y ffordd orau o wella bywydau preswylwyr.

"Er enghraifft, roedd gan un cartref gofal y darllenais amdano dafarn, ardal bar fach mewn ystafell lle gallai preswylwyr efelychu'r hanner cyflym ar eu ffordd adref o'r gwaith. I'r rhan fwyaf o sefydliadau, rwy'n gobeithio y bydd fy ymchwil yn darparu'r dystiolaeth sydd ei hangen i ychwanegu mwy o blanhigion, ystafelloedd synhwyraidd neu wneud newidiadau bach i'w lle i wella ysbryd.

"Byddwn i wrth fy modd yn sgwrsio â chynifer o reolwyr cartrefi gofal a chartrefi gofal ychwanegol am eu profiad i roi darlun llawn o'r amgylcheddau ffisegol sydd eisoes yng Nghymru, yn ogystal â'r rhai sy'n byw yn y cartrefi hyn."

Dechreuodd astudiaeth Verity, o'r enw Reimagining Care Environments for Wellbeing: What works for Care staff and Residents, recriwtio yn 2020 ond cafodd ei gohirio oherwydd y pandemig.

Mae rheolwr ENRICH Cymru, Deborah Morgan, sy'n cynorthwyo’r astudiaeth hon, yn annog cartrefi gofal yng Nghymru i gymryd rhan. Dywedodd: "Mae yna farn hen ffasiwn iawn fod cartref gofal yn un ystafell fawr o 20 neu fwy o bobl yn eistedd mewn cadeiriau yn syllu i'r gofod.

"Rydym yn gwybod nad yw hynny'n wir ac mae'r ymchwil hon yn ffordd wych o roi'r holl waith gwych o gartrefi gofal sy'n gweithio ar eu hamgylchedd ffisegol mewn un lle i rannu arfer gorau a helpu cartrefi gofal eraill yng Nghymru a ledled y DU i wella ansawdd bywydau eu preswylwyr."

I gael rhagor o wybodaeth am sut i gymryd rhan yn yr ymchwil hon, cysylltwch â Verity.