Mae cyfranogwyr ymchwil Caerdydd yn chwarae rhan hanfodol wrth ddangos diogelwch brechlynnau COVID-19 a ffliw ar yr un pryd

Mae ymchwil a wnaed yng Nghanolfan Brechu Torfol Bayside Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro wedi canfod ei bod yn ddiogel i bobl dderbyn brechlyn ffliw ar yr un pryd â brechlyn COVID-19.

Roedd y sgil-effeithiau yr adroddwyd arnynt yn ysgafn i gymedrol yn bennaf, ac ni chafwyd unrhyw effeithiau negyddol ar yr ymateb imiwn a gynhyrchwyd gan y naill frechlyn na'r llall pan roddwyd y ddau ar yr un diwrnod, mewn gwahanol freichiau.

Mae’r Astudiaeth Cyfuno Brechu Ffliw a COVID-19 (ComFluCOV), dan arweiniad Canolfan Treialon Bryste, Prifysgol Bryste, Ymddiriedolaeth Sefydledig GIG Ysbytai Prifysgol Bryste a Weston, a recriwtiwyd o 12 safle GIG ledled Cymru a Lloegr, gan gynnwys Canolfan Brechu Torfol Bayside Caerdydd. Cymerodd cyfanswm o 679 o wirfoddolwyr ran yn yr astudiaeth yn y DU.

Yn gynharach yn y pandemig, nid oedd yn hysbys a fyddai angen dosau atgyfnerthu pellach o frechlynnau COVID-19 i roi amddiffyniad parhaus, a sut y gallai rhoi atgyfnerthwyr gyd-fynd â'r rhaglen brechlyn ffliw tymhorol.

Ceisiodd yr astudiaeth sefydlu diogelwch cyd-weinyddu'r brechlynnau COVID-19 a ffliw a ddefnyddir fwyaf eang yn y DU a disgrifio'r sgil-effeithiau disgwyliedig a'r ymatebion imiwnedd i'r brechlynnau pan gânt eu rhoi gyda'i gilydd. Profwyd dau frechlyn COVID-19 a thri brechlyn ffliw, sy'n golygu chwe chyfuniad i gyd.

Roedd y cyfranogwyr a gafodd eu recriwtio i'r astudiaeth dros 18 oed ac eisoes wedi derbyn un dos o'r brechlyn Pfizer/BioNTech neu'r brechlyn Rhydychen/AstraZeneca COVID-19 ac yn aros am eu hail ddos.

Y sgil-effeithiau mwyaf cyffredin oedd poen o amgylch safle'r pigiad a blinder. Gyda rhai cyfuniadau, bu cynnydd yn nifer y bobl a nododd o leiaf un sgil-effaith pan roddwyd COVID-19 a brechlyn ffliw gyda'i gilydd, ond roedd yr ymatebion yn ysgafn neu'n gymedrol ar y cyfan.

Cadwyd yr ymatebion imiwnedd i'r brechlyn ffliw a COVID-19 wrth eu rhoi gyda'i gilydd, a dywedodd 97% o'r cyfranogwyr y byddent yn barod i gael dau frechlyn yn yr un apwyntiad yn y dyfodol.

Cymerodd Seralynne Vann, ymchwilydd niwrowyddonydd o Gaerdydd, ran yn y treial ym mis Mai eleni:

“Clywais am y treial gan ffrind a oedd yn meddwl efallai y byddai gennyf ddiddordeb, ac roedd yr holl broses o gymryd rhan yn wirioneddol syml ac yn hawdd. Cefais ddau bigiad, un a oedd yn frechlyn COVID-19 ac un arall a oedd naill ai'n frechlyn ffliw neu'n blasebo dŵr halen.

“Yn ystod y pandemig, rwy’n credu bod llawer o bobl eisiau helpu neu gyfrannu mewn rhyw ffordd. Rwyf wedi elwa o lawer o feddyginiaethau a mentrau iechyd cyhoeddus yn fy mywyd, ac mae'n bwysig i mi fod yn rhan o geisio eu gwella. Os gallwch chi gymryd rhan, ewch amdani!”

Dywedodd Dr Andrew Carson-Stevens, Prif Ymchwilydd Astudiaeth ComFluCOV ac Arweinydd Arbenigedd Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru ar gyfer Gofal Sylfaenol: “Rhagwelir cyfraddau uchel o ffliw, ochr yn ochr â thonnau pellach o COVID-19, y gaeaf hwn. Mae'n hynod bwysig bod COVID-19 a brechlynnau ffliw yn cael eu cyflenwi mewn modd amserol. Mae astudiaeth ComFluCOV yn rhoi hyder inni ddarparu dosau atgyfnerthu brechlyn COVID a’r brechlyn ffliw tymhorol gyda’i gilydd mewn ymdrech i amddiffyn y rhai mwyaf agored i niwed mewn cymdeithas.”

Dywedodd Dr Nicola Williams, Cyfarwyddwr Cymorth a Chyflenwi Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru: “Mae'r ymchwil hwn wedi darparu canlyniadau pwysig a chalonogol a fydd yn gwneud brechu y gaeaf hwn yn fwy effeithlon i gleifion a'r GIG. Rwy'n ddiolchgar i'r cyfranogwyr a'r ymchwilwyr o Gymru a wnaeth yr astudiaeth hon yn bosibl, a'r rhai sy'n parhau i gyfrannu at y frwydr yn erbyn pandemig COVID-19.”

Dywedodd yr Athro Stuart Walker, Prif Weithredwr Dros Dro Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro: “Rwy’n falch iawn bod ein timau ymchwil a’n staff yng Nghanolfan Brechu Torfol Bayside wedi chwarae rhan allweddol yn yr astudiaeth hon, gan wneud cyfraniad pwysig unwaith eto i  ymdrechion ymchwil byd-eang i ganfod triniaethau diogel ac effeithiol yn erbyn COVID-19. Bydd y canfyddiadau hyn yn ein galluogi i frechu cymunedau bregus yn effeithlon rhag ffliw a COVID-19, gan ein helpu i gadw cymaint o bobl yn ddiogel â phosibl wrth fynd i mewn i'r gaeaf.”