Modiwleiddio Ymatebion Imiwnedd i Reoli Haint Firws

Ymchwilydd PhD: Nia Cwyfan Hughes

Crynodeb diwedd y prosiect 

Prif Negeseuon 

Mae Cytomegalofirws Dynol (neu HCMV) yn firws cyffredin nad yw'r rhan fwyaf o bobl iach hyd yn oed yn sylwi arno, ond gall fod yn fygythiad i'r newydd-anedig a phobl sydd â systemau imiwnedd gwan, fel cleifion trawsblaniad neu'r rhai sydd ag AIDS. Roedd yr ymchwil hon yn canolbwyntio ar ddeall sut mae HCMV yn twyllo'r system imiwnedd i oroesi yn y corff ac yn chwilio am ffyrdd i'w ymladd.

Canfuwyd bod y firws yn defnyddio strategaeth glyfar i wanhau'r system imiwnedd, trwy dargedu celloedd imiwnedd allweddol, o'r enw celloedd dendritig. Mae'r celloedd hyn yn hanfodol ar gyfer helpu celloedd imiwnedd eraill, fel celloedd T, i ymladd heintiau. Mae HCMV yn lleihau effeithiolrwydd celloedd dendritig trwy ostwng lefelau moleciwl o'r enw ICOSL. Heb ddigon o ICOSL, ni all celloedd T actifadu'n iawn, gan adael y firws yn rhydd i ledaenu.

Er mwyn atal y firws, fe wnaethom brofi cyffuriau newydd sydd wedi'u cynllunio i rwystro proteinau allweddol HCMV.  Dangosodd y cyffuriau hyn addewid, yn enwedig yn erbyn proteinau sy'n helpu'r firws i atgynhyrchu mewn cleifion. Drwy adfer swyddogaeth moleciwlau imiwnedd ac atal twf firol, gallai'r cyfansoddion hyn arwain at driniaethau newydd i bobl sydd mewn perygl o heintiau HCMV difrifol.

Mae'r astudiaeth hon yn ein helpu i ddeall triciau HCMV ac yn rhoi gobaith am therapïau gwell i amddiffyn unigolion syn agored i niwed.