Gyrru arloesedd mewn ymchwil trallwyso

Mae Dr Chloë George, Gwyddonydd Clinigol Ymgynghorol a Phennaeth Datblygu ac Ymchwil Cydrannau Gwaed yng Ngwasanaeth Gwaed Cymru, wedi treulio dros 20 mlynedd yn gweithio ym maes meddygaeth trallwyso. Yn 2018, hi oedd y gwyddonydd gofal iechyd cyntaf yng Nghymru i gymhwyso fel Gwyddonydd Clinigol Ymgynghorol mewn Trallwyso, a manteisiodd ar y cyfle i sefydlu Labordy Datblygu ac Ymchwil Cydrannau Gwaed pwrpasol cyntaf y sefydliad.

Mae'r hyn a ddechreuodd gyda thîm bach gydag offer cyfyngedig wedi tyfu i fod yn gyfleuster llawn offer gydag wyth aelod o staff ymchwil, sy'n rhedeg prosiectau lluosog gyda chydweithwyr cenedlaethol a rhyngwladol.  Mae tîm Chloë yn canolbwyntio ar wella diogelwch ac effeithiolrwydd triniaethau cydrannau gwaed gyda phwyslais arbennig ar Blatennau sydd wedi'u Storio'n Oer i'w defnyddio mewn achosion o waedu difrifol.

Mae angen i blatennau traddodiadol cael eu storio a'u monitro ar dymheredd ystafell, gan eu gwneud yn anaddas ar gyfer gofal cyn yr ysbyty. Gellid defnyddio Platennau sydd wedi'u Storio'n Oer mewn oergell, mewn amgylcheddau heriol fel ambiwlansys awyr neu weithrediadau milwrol. Mae cydweithrediad Chloë â'r Llynges Frenhinol a'r Gwasanaeth Adfer a Throsglwyddo Meddygol Brys yng Nghymru wedi dangos y gellir cludo Platennau sydd wedi'u Storio'n Oer yn ddiogel mewn systemau cludo gwaed presennol heb golli ymarferoldeb.

Yn 2025, derbyniodd Chloë Wobr Datblygu Treialon Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru i ddylunio treial rheoledig ar hap cyntaf y DU o ddefnyddio Platennau sydd wedi'u Storio'n Oer yn ystod triniaeth feddygol frys a ddarperir i gleifion wedi'u hanafu, cyn iddynt gyrraedd yr ysbyty. Gyda chefnogaeth Uned Treialon Abertawe ac wedi'i mentora gan Dr Kym Carter, Dr Shaun Harris a Dr Claire O'Neill, bydd hi'n dylunio ac yn arwain treial clinigol cyntaf Cymru gan ddefnyddio Platennau sydd wedi'u Storio'n Oer mewn gofal trawma cyn yr ysbyty.

Mae'r wobr hon yn rhoi'r canlynol i Chloë: 

• amser wedi'i neilltuo i ffwrdd o ddyletswyddau clinigol o ddydd i ddydd i ganolbwyntio ar ddatblygu astudiaethau,
• cyfleoedd rhwydweithio trwy aelodaeth y Gyfadran i'w chysylltu ag ymchwilwyr eraill ledled Cymru i rannu arbenigedd a gweithio gyda'i gilydd.

Mae Chloë eisoes wedi sicrhau gwerth dros £220,000 mewn grantiau cystadleuol, wedi cyhoeddi naw papur a adolygwyd gan gymheiriaid ac wedi dylanwadu ar bolisi trallwyso cenedlaethol a rhyngwladol trwy ei rôl ar Bwyllgor Cynghori Arbennig y DU ar gyfer Cydrannau Gwaed, a thrwy ddarparu data ymchwil i gefnogi cais am drwydded Gweinyddiaeth Bwyd a Chyffuriau'r Unol Daleithiau ar gyfer platennau sydd wedi'u storio'n oer. Bydd y Wobr Datblygu Treialon yn caniatáu iddi gymryd y cam nesaf yng Nghymru a symud ei hymchwil o'r labordy i gleifion.  Dywedodd Chloë:

"Dyma fy nghyfle cyntaf i fynd â'n hymchwil o'r labordy i'r amgylchedd clinigol. 

"Mae'n gam enfawr ymlaen wrth drosi ein gwaith i fod yn ymyriadau sy'n gallu achub bywydau."

Os bydd yn llwyddiannus, gallai'r treial Platennau sydd wedi'u Storio'n Oer ddylanwadu ar brotocolau gofal brys ledled y DU a gwella meddygaeth filwrol trwy alluogi platennau i gael eu defnyddio y tu allan i leoliadau ysbyty. Ar gyfer y fyddin, gallai ddarparu datrysiad ymarferol, cludadwy ar gyfer trallwyso mewn amgylcheddau ymladd. Yn y pen draw, gallai hyn leihau marwolaethau, byrhau amseroedd adferiad, a gwella canlyniadau hirdymor i gleifion trawma a gosod Cymru fel arweinydd mewn ymchwil glinigol cydrannau gwaed. 

Darganfyddwch fwy am y Gyfadran.