Timau ymchwil Cymru’n cyfrannu at astudiaeth i leihau’r angen am gymorth anadlu mewnwthiol ar gyfer cleifion COVID-19

Treial RECOVERY-RS yn canfod bod triniaeth Pwysedd Positif Parhaus yn y Llwybr Awyr yn lleihau'r angen i gleifion COVID-19 gael eu derbyn i unedau gofal dwys ar beiriant anadlu.

Mae timau ymchwil yng Nghymru wedi cyfrannu at dreial tirnod a gynhaliwyd mewn ysbytai ledled y DU, gymharu pwysedd positif parhaus yn y llwybr anadlu (CPAP), ocsigenu llif uchel drwy’r trwyn (HFNO) a therapi ocsigen safonol.

ADFERIAD-RS dan arweiniad Prifysgol Warwick a Phrifysgol y Frenhines Belfast yw'r treial cymorth anadlol anfewnwthiol mwyaf yn y byd ar gyfer COVID-19 a chanfu fod triniaeth CPAP yn lleihau tebygolrwydd cleifion o fod angen peiriant anadlu o gymharu â'r rhai sy'n cael therapi ocsigen safonol - sy'n cyfateb i tua un person o bob 12 gan osgoi'r angen am ofal dwys.

Ariannwyd y treial gan y Sefydliad Cenedlaethol dros Ymchwil Iechyd (NIHR) a chydlynwyd yr ymdrech yng Nghymru gan Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru. Cymerodd dros 1,200 o gyfranogwyr ran mewn 48 o ysbytai yn y DU a oedd yn cynnwys tri safle yng Nghymru - Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg a Bwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr.

Rhwng mis Ebrill 2020 a mis Mai 2021, recriwtiwyd cyfanswm o 1,272 o gleifion Covid-19 dros 18 oed a dderbyniwyd i'r ysbyty gyda methiant anadlol acíwt i'r astudiaeth. Dyrannwyd cyfranogwyr ar hap i dderbyn un o'r tair triniaeth ocsigen. Derbyniodd 380 (29.9%) o’r cyfranogwyr CPAP; derbyniodd 417 (32.8%) o’r cyfranogwyr HFNO; a chafodd 475 (37.3%) therapi ocsigen confensiynol.

Dangosodd y canlyniadau nad oedd unrhyw wahaniaeth rhwng HFNO a therapi ocsigen safonol. Fodd bynnag, canfuwyd mai CPAP oedd yr ymyriad gwell gan leihau tebygolrwydd cleifion o fod angen awyru mecanyddol mewnwthiol o gymharu â'r rhai sy'n derbyn HFNO neu therapi ocsigen safonol.

Roedd bron i 100 o gyfranogwyr o Gymru yn rhan o'r astudiaeth, a gwnaeth Prif Ymchwilydd Aneurin Bevan, Dr Sara Fairbairn, gyda chefnogaeth y tîm cyflenwi ymchwil, recriwtio 77 o gyfranogwyr.

Cafodd cyfraniad Sara ei gydnabod gan y tîm RECOVERY-RS a wnaeth ei gwahodd i fod yn gydawdur y papur diweddar a oedd yn nodi y dylid ystyried CPAP ar gyfer cleifion mewn ysbyty sydd â COVID-19 ac angen therapi ocsigen - gan leihau'r angen am awyru mewnwthiol a lliniaru pwysau ar wasanaethau gofal dwys.

Dywedodd Prif Ymchwilydd a Ffisegydd y Frest Ymgynghorol ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan,  Dr Sara Fairbairn:  "Rwy'n falch iawn o'r holl dîm ymchwil a chlinigol a gyflwynodd y treial hwn ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr. Gwnaethom ymgorffori'r treial yn ein llwybrau clinigol gyda chefnogaeth yr holl staff a'r uned gofal critigol. Mae'n dyst i bawb dan sylw, ac rwy'n falch bod cyfraniad ABUHB wedi'i gydnabod."

Dywedodd Jeanette Wells, Cyfarwyddwr Cynorthwyol Ymchwil a Datblygu Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan: "Rwy'n hynod falch o'r tîm cyflawni ymchwil yn Aneurin Bevan a gafodd gymaint o effaith ar y treial pwysig hwn. Gwnaeth y Prif Ymchwilydd Dr Sara Fairbairn gyfraniad mor sylweddol ar ran Cymru ac rydym yn falch bod ei gwaith caled wedi'i gydnabod drwy ofyn iddi fod yn gydawdur ar y papur.

"Mae'r tîm cyflawni ymchwil yn Aneurin Bevan wedi gweithio'n ddiflino drwy gydol y pandemig i ddarparu astudiaethau iechyd cyhoeddus brys ac mae gweld canlyniadau fel y rhain yn gwneud y cyfan yn werth chweil."

Dywedodd Dr Nicola Williams, Cyfarwyddwr Cefnogi a Chyflawni Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru sy'n goruchwylio holl ymchwil COVID-19 yng Nghymru: "Mae Cymru wedi gwneud cyfraniad mor sylweddol i lu o ymchwil COVID-19 sy'n digwydd ledled y wlad, o ddatblygu brechlynnau i dreialon cyffuriau, ac mae'r canlyniad hwn yn un o lawer a fydd yn gwneud gwahaniaeth i ofal cleifion.

"Rydym yn falch o fod wedi cyfrannu mewn ffordd mor werthfawr a chael y gwyddonwyr a'r ymchwilwyr gorau yng Nghymru wrth wraidd yr astudiaeth genedlaethol hon. Rydym hefyd eisiau diolch i'r cyfranogwyr a'u teuluoedd am eu hymddiriedaeth a'u cydweithrediad, bydd eu natur anhunanol yn siŵr o achub bywydau yn y dyfodol."