Ymchwilio i ffitrwydd celloedd imiwnedd i bennu ymateb cleifion i therapi Cell-T Derbynnydd Antigen Cimerig

Crynodeb diwedd y prosiect 

Prif Negeseuon 

Mae datblygiadau diweddar mewn therapi canser wedi cydnabod y gellir newid celloedd lladdwr o'r enw celloedd T o fewn system imiwnedd y corff, fel y gallant dargedu a lladd celloedd canser. Gelwir y driniaeth newydd hon yn therapi Cell-T Derbynnydd Antigen Cimerig (Chimeric Antigen Receptor T cells - neu CART) ac mae'n gwella tua hanner y cleifion â chanser y gwaed datblygedig, ond mae rhai sgil-effeithiau difrifol a gall y 50% o gleifion sy'n weddill, nad ydynt yn ymateb, farw o fewn 6 mis. Mae'r rhesymau pam mae'r driniaeth ddrud hon yn methu yn aneglur ac ar hyn o bryd nid oes unrhyw ffordd i feddygon ragweld pa gleifion fydd yn cael eu trin yn llwyddiannus.

Cynhaliwyd yr astudiaeth ymchwil hon yn Ysbyty Athrofaol Caerdydd Cymru gan dîm ymchwil Therapi Cellog newydd o wyddonwyr, nyrsys, meddygon a chyfranwyr cleifion. Canolbwyntiodd yr ymchwil ar 'ffitrwydd' oedd celloedd imiwnedd claf ac a oeddent yn gallu ehangu a chynyddu o ran niferoedd y tu mewn i'r corff i ymladd y tiwmor. 

Canfu'r tîm fod mwy o gelloedd T 'ffit' mewn cleifion a ymatebodd i driniaeth CART.  Roedd gan y celloedd 'mwy ffit' hyn fwy o bŵer i fetaboleiddio egni, gallent chwilio am gelloedd tiwmor a dod o hyd iddynt drwy'r llif gwaed ac ehangodd yn gyflym yn y corff gan arwain at ganlyniad da. Roedd gan y cleifion hynny nad oedd wedi ymateb mor dda gelloedd T a oedd wedi disbyddu a gallem ganfod y rhain hyd yn oed cyn triniaeth. 

Roedd ein grŵp cynnwys y cleifion yn rhan o bob cam o'r broses ymchwil a thrafodwyd y ffordd orau o fynd at gleifion newydd, casglu samplau, baich cleifion a meysydd ar gyfer ymchwil newydd, gan gynnwys monitro gwenwyndra ymennydd ac ansawdd bywyd. Rydym bellach yn mynd ar drywydd y rhain fel prosiectau deillio.

Beth nawr? 

Bydd canlyniadau'r astudiaeth hon yn ein helpu i deilwra triniaethau'n well i weddu i gleifion unigol, fel y gallant osgoi problemau gwenwyndra diangen. Byddai hyn yn gwella'r canlyniadau i gleifion, o ran eu hiechyd a'u hansawdd bywyd.  

Bydd ein canfyddiadau nawr yn cael eu dilysu mewn set lawer mwy o gleifion ledled y DU gyda'n safleoedd ysbytai partner, i gadarnhau pa gleifion y gallai fod angen monitro mwy gofalus ar ôl triniaeth. Rydym hefyd nawr yn dylunio triniaeth newydd a allai roi hwb i ffitrwydd celloedd imiwnedd i'r rhai nad ydynt yn gwneud mor dda, ac rydym yn gweithio gyda thimau clinigol i archwilio sut y gallwn amddiffyn ffitrwydd celloedd T cleifion yn well, naill ai trwy gasglu a storio celloedd cleifion yn gynnar neu drwy drin celloedd gyda chyffuriau amddiffynnol o flaen llaw.