Canolfan Niwrotherapïau Uwch i arwain y gad yn erbyn clefydau niwrolegol ledled y DU

Lansiwyd y Ganolfan Niwrotherapïau Uwch (neu'r ANTC) yn swyddogol yn Adeilad Hadyn Ellis yng Nghaerdydd, gan nodi carreg filltir arwyddocaol mewn hyrwyddo ymchwil a therapïau clefydau'r ymennydd. 

Roedd y digwyddiad yn dathlu'r buddsoddiad o £2.9 miliwn gan Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru ac yn cynnig trosolwg o esblygiad y ganolfan dros y degawd diwethaf, o'i sefydlu fel hen Uned Niwrotherapiwteg yr Ymennydd a'r Mewngreuanol (BRAIN), i'w rôl gynyddol wrth ddarparu therapïau newydd ar gyfer cyflyrau niwrolegol a chefnogi atgyweirio'r ymennydd mewn cleifion. 

Ymhlith y siaradwyr roedd Dr David Fluck, Cyfarwyddwr Meddygol Gweithredol ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro, yr Athro Anne Rosser, Dirprwy Gyfarwyddwr, Canolfan Niwrotherapïau Uwch, yr Athro Leslie Thompson o Brifysgol Califfornia Irvine, ynghyd â phartneriaid yn y diwydiant a chleifion, a rannodd eu mewnwelediadau a'u profiadau yn ymwneud ag ymchwil niwrowyddoniaeth a niwrotherapïau.

Croesawodd Cyfarwyddwr yr ANTC ac Uwch Arweinydd Ymchwil yn Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru, Yr Athro William Gray, y cyllid newydd ac ailddatganodd genhadaeth y ganolfan. Dywedodd: "Gyda'r gefnogaeth barhaus hon, byddwn yn ehangu gallu Cymru i ddatblygu a darparu therapïau arloesol ar gyfer cyflyrau niwrolegol." 

Wrth siarad yn y digwyddiad, pwysleisiodd yr Athro Gray yr angen brys i oresgyn rhwystrau sy'n rhwystro trosi clinigol therapïau addawol. Dywedodd: "Mae llawer o dreialon cyfnod cynnar yn methu oherwydd cyflwyniad aneffeithiol a meintiol gwael. Mae hwn yn fwlch critigol y mae'r ANTC mewn sefyllfa unigryw i'w fynd i'r afael â hi." 

Mae ANTC yn un o ond pum canolfan yn fyd-eang, a'r unig un yn y DU, sydd â'r arbenigedd a'r rhagoriaeth ymchwil i fynd i'r afael â'r heriau hyn a gwneud y gorau o'r cyflenwad therapi. Dyfynnodd y Treial ASPIRE-FTD fel enghraifft anhygoel, sy'n defnyddio trwythiadau o therapïau genynnau dan arweiniad MRI ar gyfer pobl sydd â dementia blaenarleisiol.

Ychwanegodd yr Athro Gray fod y ganolfan hefyd yn parhau i fod yn ymrwymedig i'w chenhadaeth i wella canlyniadau i bobl sy'n byw â chlefydau cymhleth yr ymennydd. Mae ei waith yn parhau i ganolbwyntio ar hyrwyddo niwrotherapïau diogel ac effeithiol trwy ymchwil arloesol a threialon clinigol, sy'n targedu cyflyrau fel clefyd Huntington, epilepsi, clefyd Parkinson a sglerosis ymledol.

Dywedodd Gareth Cross, Dirprwy Gyfarwyddwr Gwyddoniaeth, Ymchwil a Thystiolaeth yn Llywodraeth Cymru:  "Wrth fyfyrio ar ei chynnydd a'i cherrig milltir, mae'r Ganolfan Niwrotherapïau Uwch wedi profi i fod yn gyfleuster o'r radd flaenaf ar flaen y gad o ran hyrwyddo therapïau clefydau'r ymennydd, gan roi Cymru mewn sefyllfa unigryw i drawsnewid llwybrau gofal i gleifion." 

I gael y newyddion diweddaraf am ymchwil iechyd a gofal tanysgrifiwch i'n bwletin wythnosol.