"Roeddwn i eisiau gweld yr effaith y gallai ymchwil ei chael ar raddfa fwy" - Dr Thomas Purchase ar helpu rhieni i gael eu clywed

Mae Dr Thomas Purchase, meddyg teulu a Chymrawd Doethur Sefydliad Cenedlaethol Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru (NIHR) Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru), yn gwahodd rhieni, gwarcheidwaid a gofalwyr i helpu i lunio ei ymchwil, sydd â’r nod o sicrhau bod timau gofal iechyd yn gwrando ar leisiau rhieni pan fydd plant yn sâl.

Mae Dr Thomas Purchase yn aelod o Gyfadran Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru a'r tîm Diogelwch Cleifion yn yr Is-adran Meddygaeth Poblogaeth ym Mhrifysgol Caerdydd ac yn cael ei gefnogi gan Ganolfan PRIME Cymru. Mae ei ymchwil yn canolbwyntio'n bennaf ar ddadansoddi data diogelwch cleifion i gynhyrchu argymhellion sy'n seiliedig ar dystiolaeth gyda'r nod o wella diogelwch gofal iechyd i grwpiau agored i niwed.

Mae astudiaethau'n dangos bod 37% o farwolaethau plant yn y DU yn cynnwys ffactorau y gellid eu lliniaru trwy ymyrraeth gynharach neu welliannau yn y system gofal iechyd. 

Mae Dr Purchase yn credu y gallai grymuso rhieni i leisio eu pryderon yn fwy effeithiol chwarae rhan hanfodol wrth fynd i'r afael â'r mater hwn.

Dywedodd: 

Rydyn ni eisiau cefnogi rhieni i siarad pan maen nhw'n teimlo bod iechyd eu plentyn mewn perygl. Yn aml, rhieni yw'r cyntaf i synhwyro bod rhywbeth o'i le, ond efallai y byddant yn teimlo nad ydynt mewn sefyllfa i lywio system gofal iechyd cymhleth i sicrhau bod eu pryderon yn cael eu clywed."

Yn ei astudiaeth, mae Dr Purchase yn defnyddio dull "ffactorau dynol" i archwilio ac optimeiddio elfennau amrywiol, gan gynnwys arferion cyfathrebu, polisïau strwythurol, normau diwylliannol a rhyngweithiadau o fewn yr amgylchedd gofal iechyd, er mwyn gwella diogelwch ar draws systemau gofal iechyd.

Trwy weithdai a chyfweliadau gyda rhieni, clinigwyr a llunwyr polisi gofal iechyd, nod yr astudiaeth yw datblygu adnoddau ac arferion sy'n ymgorffori eiriolaeth rhieni i weithrediad gofal sylfaenol bob dydd.

Ychwanegodd: "Ein nod yw nid yn unig helpu rhieni i eirioli'n fwy effeithiol ond hefyd sicrhau bod y system gofal iechyd gyfan yn ymatebol i'r ymdrechion eiriolaeth hynny. Trwy ddod ag ystod eang o leisiau at ei gilydd, gan gynnwys rhieni sydd â phrofiad o lywio'r system gofal iechyd ar ran eu plant, rydym yn gobeithio creu atebion cynaliadwy sy'n gwella diogelwch cleifion."

Mae Dr Purchase wedi canmol y gefnogaeth amhrisiadwy a gafodd gan Gyfadran Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru i ddatblygu ei yrfa ymchwil, gan gynnwys ei Ddyfarniad Cymrodoriaeth Ddoethur Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru / NIHR.

Ar ôl graddio o Brifysgol Birmingham yn 2014, cwblhaodd Dr Purchase ei hyfforddiant sylfaen yn ne Cymru cyn symud i Awstralia, lle bu'n gweithio ym maes meddygaeth frys yn Adelaide.

Fe wnaeth ei brofiadau atgyfnerthu ei angerdd ym maes diogelwch cleifion - diddordeb y daeth ag ef yn ôl i'r DU, gan ei arwain yn y pen draw i ddilyn hyfforddiant meddyg teulu ac yn ddiweddarach swydd academaidd yn Is-adran Meddygaeth Poblogaeth Prifysgol Caerdydd fel Cymrawd Academaidd.

Dywedodd Dr Purchase: 

Roeddwn i'n gwybod fy mod i eisiau gwneud gwahaniaeth, ond daeth fy niddordeb mewn ymchwil o fod eisiau gweld yr effaith y gallai ei chael ar raddfa fwy."

I Dr Purchase, mae'r gymrodoriaeth yn gam arwyddocaol yn ei yrfa wrth iddo ddatblygu arbenigedd mewn ymchwil diogelwch cleifion a mynd ar drywydd ei nod hirdymor o wella ansawdd a diogelwch gofal i boblogaethau agored i niwed.

Dywedodd: "Mae'r gymrodoriaeth hon yn caniatáu imi barhau ar fy nhaith fel academydd clinigol. Rwy'n ddiolchgar am y cyfle i gyfrannu at ymchwil a all gael effaith wirioneddol, ac edrychaf ymlaen at weld sut y gallwn gryfhau rôl eiriolaeth rhieni o fewn gofal sylfaenol."

Os ydych chi'n rhiant, gwarcheidwad neu ofalwr gyda phrofiad personol o fod â phlentyn a wynebodd heriau neu broblemau mewn gofal iechyd sylfaenol pan oedd yn sâl, neu y bu angen cymorth gan ofal sylfaenol pan aeth rhywbeth o'i le mewn mannau eraill, gallai eich cymorth wrth lunio’r astudiaeth hon fod yn hanfodol wrth wella diogelwch plant mewn lleoliadau gofal iechyd. 

I wybod mwy am y cyfleoedd y gall y Gyfadran eu darparu - a sut y gallwch chi ddechrau ar eich gyrfa ymchwil neu gymryd y cam nesaf - cofrestrwch i dderbyn ein bwletin wythnosol i gael y newyddion diweddaraf.