Sylfaen ar gyfer ymchwil cryfach

Cael mewnbwn gan aelodau'r cyhoedd, yn enwedig gan bobl sy'n byw gyda'r materion iechyd sy'n cael eu hymchwilio, yw un o'r ffyrdd pwysicaf o wneud ymchwil yn berthnasol ac yn effeithiol. 

Deall Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd

Mae Dr Leigh Sanyaolu, Cymrawd Doethurol Meddygon Teulu ac Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru / Cymrawd Doethurol Sefydliad Cenedlaethol dros Ymchwil Iechyd ym Mhrifysgol Caerdydd, yn canolbwyntio ar wella rheolaeth Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd mewn menywod). Nod ei waith yw datblygu cymorth penderfynu er mwyn helpu cleifion a chlinigwyr i wneud dewisiadau gwybodus ynghylch opsiynau triniaeth, a gwerthuso sut mae triniaethau amrywiol yn effeithio ar ganlyniadau megis ymwrthedd gwrthficrobaidd.

Mae Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd yn fater iechyd sylweddol, sy'n effeithio ar tua 6% o fenywod yn y DU. Dywedodd Dr Sanyaolu: 

"Bydd tua hanner y menywod yn cael o leiaf un Haint y Llwybr Wrinol yn ystod eu hoes ac mae ein hymchwil yn awgrymu bod tua chwech y cant o fenywod yn profi Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd." 

I'r rhai sy'n delio â Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd, gall hyn gael effaith negyddol sylweddol ar eu bywyd. Dywedodd Dr Sanyaolu: 

"Gall symptomau Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd gael effaith sylweddol ar bob agwedd ar fywydau menywod ond mae menywod hefyd yn poeni am Heintiau'r Llwybr Wrinol pellach yn y dyfodol."

Mae ei brosiect ymchwil, IMPART: Gwella Defnydd Gwrthfiotig Proffylactig ar gyfer Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd, yn rhedeg o 2021 i 2025. Fel rhan o'r ymchwil hon, mae'n defnyddio sawl ffynhonnell gan gynnwys cyfweliadau â menywod sydd â Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd a gweithwyr gofal iechyd proffesiynol, cyhoeddi treialon a dadansoddi data dienw o'r Banc Data SAIL. Nod ei ymchwil yw mynd i'r afael â bylchau mewn gwybodaeth am Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd a gwella'r broses o wneud penderfyniadau ar y cyd rhwng menywod sy'n eu profi a gweithwyr gofal iechyd proffesiynol am eu hatal. 

Gwrando ar y rhai sydd â phrofiadau byw i wella dyluniad a deunyddiau astudio 

Dechreuodd ei astudiaeth trwy estyn allan at y rhai sy'n byw â Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd a chlywed yn uniongyrchol ganddynt. Daeth mewnbwn hanfodol ar ei gais am gyllid o aelodau cynnwys y cyhoedd sydd â phrofiadau byw o Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd. Roedd yn gwybod y byddai aelodau o'r cyhoedd yn helpu i lunio ei syniad ymchwil, gan sicrhau ei fod yn canolbwyntio ar faterion bywyd go iawn, a byddent yn adolygu dogfennau i sicrhau eu bod yn glir ac yn hawdd eu defnyddio. Mae Leigh hefyd yn parhau i gwrdd â'r aelodau ar-lein i drafod sut y gellir rhannu canfyddiadau mewn ffyrdd ymarferol, hygyrch. 

Ymgynghorodd Leigh yn uniongyrchol â menywod yr effeithiwyd arnynt gan Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd i ddeall eu hanghenion a'u pryderon triniaeth ac mae'n llywio ei ymchwil hyd heddiw. Rhoddodd y menywod gyngor i Leigh ar ba feysydd oedd y pwysicaf i gleifion, fe wnaethant gynorthwyo gyda dehongli profiadau menywod eraill sydd â Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd a hyd yn oed helpu i ddylunio, profi a mireinio strwythur cyfweliadau'r dyfodol yn ogystal â'r daflen gyfranogiad recriwtio. Dywedodd Dr Sanyaolu: 

Roedd gweithio gyda chleifion yn ychwanegu gwerth go iawn at fy ymchwil a sicrhau bod safbwynt y claf yn cael ei ystyried drwyddi draw. 

"Rydw i wedi mwynhau gweithio gyda nhw yn fawr, wedi dysgu llawer ganddyn nhw am effaith Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd ac wedi fy ysbrydoli i geisio gwneud gwahaniaeth wrth reoli'r cyflwr ofnadwy hwn."

Nid yn unig y gwnaeth aelodau'r cyhoedd helpu i adolygu dogfennau, ond hefyd helpu i lywio dyluniad logo a gwefan yr astudiaeth, ac maent bellach yn helpu Leigh mireinio'r cymorth penderfynu prototeip yn seiliedig ar y canlyniadau a gasglwyd. 

Safbwynt aelod cyhoeddus o helpu i lunio'r ymchwil hon 

Cymerodd Susannah Fraser, 56, ran yng ngrŵp cynnwys y cyhoedd Leigh drwy'r elusen genedlaethol Bladder Health UK lle mae hi'n rhoi cyngor i bobl yn seiliedig ar ei phrofiad.  Ar ôl delio â materion y bledren am ran helaeth o'i bywyd fel oedolyn, mae Susannah yn dod â phrofiad byw gwerthfawr i'r astudiaeth. Dywedodd Susannah:

Roeddwn i am helpu oherwydd fy mod i'n byw gyda hyn. Rwy'n angerddol am allu rhannu gwybodaeth a phrofiad bywyd i helpu dioddefwyr eraill." 

Mae hi'n eiriolwr mawr dros ddefnyddio meddyginiaethau naturiol i leddfu poen yn lle dibynnu ar wrthfiotigau drwy'r amser, ac yn rhannu'r hyn a ddysgodd gyda'r grŵp cynnwys y cyhoedd.

"Rydyn ni'n dod at ein gilydd ar alwad Zoom gyda menywod eraill o'r grŵp.  Mae Leigh fel arfer yn rhannu'r wybodaeth y mae am ei thrafod o flaen llaw. Yna rydym yn darparu adborth yn seiliedig ar ein nodiadau ac yn awgrymu newidiadau y mae Leigh yn eu hymgorffori yn ei ymchwil. 

"Mae Leigh mor angerddol dros wneud gwahaniaeth i fywydau pobl sy'n byw gyda Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd. Gwelodd y rhwystredigaeth a wynebodd menywod a sylweddoli mai ymchwil oedd yr allwedd i ddod o hyd i atebion gwell." 

Sicrhau bod ymchwil yn adlewyrchu blaenoriaethau pobl yr effeithir arnynt 

Ar ôl sicrhau ei Gymrodoriaeth mae Leigh wedi parhau i gydweithio gyda'r un cyfranwyr cyhoeddus. Mae'r menywod hynny wedi dod yn bartneriaid yn yr ymchwil, gan ei helpu i ddeall safbwyntiau cleifion sy'n datblygu a mireinio ei ddull ymchwil wrth i gwestiynau neu heriau newydd godi wrth i'r astudiaeth gael ei chynnal. 

Bydd y cydweithio ag aelodau'r cyhoedd yn helpu i sicrhau bod y cymorth penderfynu yn mynd i'r afael â'r holl driniaethau sydd ar gael, gan gynnwys manteision posibl therapïau nad ydynt yn defnyddio gwrthfiotigau.  Mae'r agwedd hon ar yr astudiaeth yn arbennig o berthnasol o ystyried pryderon cynyddol am ymwrthedd i wrthfiotigau, gan ei gwneud nid yn unig yn flaenoriaeth iechyd y cyhoedd ond hefyd yn fater personol o ran iechyd y cyhoedd. Trwy sicrhau bod y cymorth penderfynu hwn ar gael yn eang mae Dr Sanyaolu yn gobeithio gwella gofal cleifion a grymuso menywod sy'n wynebu Heintiau'r Llwybr Wrinol rheolaidd gydag opsiynau triniaeth hygyrch, sy'n seiliedig ar dystiolaeth. 

Ymgorffori cynnwys y cyhoedd mewn ymchwil o'r dechrau

Mae Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru yn darparu llwyfan i ymchwilwyr fel Leigh gysylltu ag aelodau'r cyhoedd a dod â'u harbenigedd at ei gilydd.  Dylid ymgorffori cynnwys y cyhoedd drwy gydol eich proses ymchwil gyfan, o'r dechrau – gan ddechrau gydag ysgrifennu cynigion ymchwil. Mae hyn yn sicrhau bod lleisiau pobl yn cael eu clywed ac mae'r ymchwil wir yn adlewyrchu anghenion a safbwyntiau'r rhai y mae'n anelu at elwa. I ddysgu mwy am sut y gallwn gefnogi eich ymchwil drwy gynnwys y cyhoedd cysylltwch â'r Tîm Cyfathrebu, Ymgysylltu a Chyfranogiad.